Łąki odznaczają się wyjątkową wartością przyrodniczą. Występuje tam około 400 gatunków roślin, w tym bardzo rzadkich i wymierających. Obszar ten zyskał sławę jako enklawa bytowania dzikiego ptactwa. Swoje siedliska ma tu prawie 70 gatunków, w tym zagrożone w skali Europy i chronione przez tzw. dyrektywę ptasią UE – derkacz, bączek. Występuje tu rzadki drapieżnik błotniak stawowy, spotkać można także rzadkie gatunki motyli. Łąki nowohuckie mają dziś status użytku ekologicznego; trwają starania o ich lepszą ochronę przy równoczesnym wykorzystaniu zarówno do rekreacji i wypoczynku, jak i do celów edukacyjnych w zakresie podnoszenia świadomości ekologicznej. Inicjatywa narodziła się w Pracowni Animacji Ekologicznej w Ośrodku Kultury im. C. K. Norwida pod koniec lat 90. XX wieku. W maju 2003 r. łąki uchwałą RMK zostały uznane za prawnie chroniony użytek ekologiczny.